19 minutes«Κύριε Υπουργέ, κύριοι Μέτοχοι,
αγαπητοί προσκεκλημένοι,
εκλεκτοί συνεργάτες,
μετά από έναν χρόνο βρισκόμαστε και πάλι στο βήμα αυτό και δεν μπορεί παρά η μνήμη μας να γυρίσει πίσω, περίπου τέτοιες μέρες πέρυσι. Όταν σε αυτή ακριβώς την αίθουσα, τότε κατάμεστη από εργαζόμενους, τους καλούσαμε να ξαναμπούν μέσα στο εργοστάσιο, τους καλούσαμε να πάνε ξανά στα πόστα τους, να μαζέψουμε όλοι μαζί τα κομμάτια μας και να επανεκκινήσουμε τα Διυλιστήρια. Ήταν ένα σοκ. Μακάρι να μπορούσαμε να φέρναμε τον χρόνο πίσω, αλλά μην έχοντας αυτή την πολυτέλεια και την επιλογή, τραβήξαμε μπροστά.
Και είμαστε σήμερα ξανά όρθιοι, με όλα τα διυλιστήριά μας σε λειτουργία, ενώπιον του ανώτατου σώματος της εταιρείας, να απολογηθούμε, να εκθέσουμε και να μοιραστούμε μαζί σας τα οράματά μας, τις σκέψεις μας και, γιατί όχι, να ακούσουμε τις υποδείξεις σας.
Ο Πρόεδρος έκανε νωρίτερα μια παγκόσμια περιήγηση, αναφερόμενος στην οικονομική κατάσταση. Εμένα επιτρέψτε μου για λίγο να περιοριστώ στα καθημερινά τεκταινόμενα, σε αυτά που καλούμαστε να διαχειριστούμε.
Δε νομίζω ότι υπάρχει λόγος να επεκταθούμε ιδιαίτερα, αναφορικά με το ποιά είναι τα ευρωπαϊκά δρώμενα τα οποία καθορίζουν τον κλάδο της Διύλισης. Ακούσατε και προηγουμένως. Περισσότερα από 20 διυλιστήρια έκλεισαν, διαβάζουμε διαρκώς για depos τα οποία κατασκευάζονται.
Ποιο είναι το περιβάλλον το οποίο θα καθορίσει και τη στρατηγική μας για το αύριο; Βλέπετε (στη διαφάνεια) κάποια νούμερα: 23 δις € στην Ε.Ε προστιθέμενη αξία στην οικονομία, 140.000 απασχολούμενοι, γύρω στο 1 εκατομμύριο έμμεσα και άμεσα απασχολούμενοι, εφαρμογή καινοτομίας, έρευνας, πρωτοπόρων ιδεών, εξειδικευμένες θέσεις εργασίας, 270 δις € φόροι ανά έτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως βλέπετε κι εσείς κύριε Υπουργέ, από πωλήσεις καυσίμων. Και άλλα 5 δις € το χρόνο επενδύσεις.
Παράλληλα, ποιό είναι το αγοραστικό μας κοινό: 270 εκατομμύρια αυτοκίνητα, 34 εκατομμύρια φορτηγά, 93.000 πλοία και 36.000 αεροπλάνα. Συνολικά, οι κινητήρες εσωτερικής καύσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση ξεπερνάνε τα 500 εκατομμύρια.
Κλάδος διύλισης: Είναι γεγονός ότι η περασμένη χρονιά ήταν μια χρονιά καθαρά ανατρεπτική όσον αφορά τον χώρο της Ν.Α. Ευρώπης, στον οποίο δραστηριοποιούμαστε. Νέοι παίκτες μπήκαν στο παιχνίδι, ο μεγαλύτερος από αυτούς το Ιράν, άλλοι σταδιακά βγαίνουν, ή βγήκαν μερικώς, εκτός όπως είναι η Λιβύη, άλλοι προσπαθούν να μπουν όπως το Κουρδιστάν, αλλά και αύξηση παραγωγής στο Ιράκ. Όλα αυτά δημιούργησαν μια τελείως διαφορετική κατάσταση από εκείνη που επικρατούσε έναν χρόνο πριν στην περιοχή και επέφερε μεγάλες αλλαγές, τις οποίες θα προσπαθήσω ενδεικτικά να αναφέρω.
Υπάρχει αύξηση της ζήτησης σε προϊόντα και έτσι, στηρίζονται τα περιθώρια. Τα περιθώρια εκτός από τα ιστορικά υψηλά που παρουσίασαν πέρσι, εξακολουθούν να είναι στην περιοχή των 5 δολαρίων το βαρέλι. Παρά την αύξηση προσφοράς διυλισμένων προϊόντων, παρ' ότι μπήκαν νέα διυλιστήρια στην αγορά της περιοχής (Μέση Ανατολή, Τουρκία), παρ' όλα αυτά, τα περιθώρια κρατήθηκαν υψηλά.
Υποχώρηση των τιμών του αργού: ο ΟΠΕΚ δεν κατάφερε να βρει μια κοινή γλώσσα περιορισμού της προσφοράς της παραγωγής. Αντίθετα, βλέπουμε σταδιακή αύξηση της προσφοράς αργού, ειδικά μέσω του Ιράν και της Ρωσίας. Ενδεικτικά, να αναφέρω ότι η Rosneft πέρυσι έβαλε σε λειτουργία 1.723 νέες εξορύξεις.
Ισοτιμία ευρώ – δολαρίου στο 1,1: ενθαρρυντική γενικά για τη Διύλιση.
Και δυστυχώς, λόγω της πτώσης της τιμής του αργού, ένα από τα αρνητικά είναι η σημαντική υποχώρηση των αποτελεσμάτων λόγω μείωσης της αξίας των αποθεμάτων.
Βλέπετε στο διάγραμμα, πως κινήθηκαν περίπου τα περιθώρια hydrocracking και FCC, δυο περιθώρια τα οποία παρακολουθούμε γιατί το διυλιστήριό μας του Ασπροπύργου είναι βασισμένο σε τεχνολογία Ρευστοστερεάς Κλίνης, FCC δηλαδή, ενώ το διυλιστήριο της Ελευσίνας βασισμένο σε hydrocracking, σε υδρογονο-διάσπαση και Flexicoking.
Εξέλιξη της τιμής του αργού: Βύθισμα! Από τα εκατόν τόσα δολάρια πέσαμε κάτω από 40, είμαστε γύρω στα 50 και ελπίζουμε ότι αυτό θα είναι περίπου – όπως εκτιμούν και οι αναλυτές - το όριο στο οποίο θα κινηθεί μέσα στον επόμενο χρόνο τουλάχιστον. Και μακάρι να ξέραμε τι θα πάει παραπέρα, θα γινόμασταν πλούσιοι.
Πάμε στα προβλήματα: Η αγορά στην οποία δραστηριοποιούμαστε, είναι η αγορά της ΝΑ Μεσογείου. Ακολουθούμε όλες τις νόρμες, τις φόρμες, τους κανονισμούς, τα εργασιακά δικαιώματα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όλα τα υπόλοιπα. Δεν είμαστε όμως στη Γερμανία, ώστε να ανταγωνιστούμε Αυστριακά ή Γαλλικά διυλιστήρια. Είμαστε στο άκρο της Ευρώπης και ο ανταγωνισμός μας προέρχεται από χώρες όπως είναι η Τουρκία, όπως άλλες στη Μέση Ανατολή, όπως είναι διυλιστήρια γενικά της περιοχής τα οποία δεν υποχρεούνται και δεν εφαρμόζουν όλους αυτούς τους αυστηρούς κανονισμούς.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της “Fuels Europe”, η μέση επιβάρυνση στη λειτουργία ενός ευρωπαϊκού διυλιστηρίου έναντι ενός μη ευρωπαϊκού, είναι -είτε το πιστεύετε, είτε όχι- περίπου 4 δολάρια το βαρέλι. Όπερ σημαίνει, ότι εμείς σαν ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ για να μπορέσουμε να παραμείνουμε στην αγορά που λειτουργούμε, πρέπει να έχουμε μια παραγωγικότητα που να μας αποδίδει τουλάχιστον 4 δολάρια το βαρέλι πάνω από τον ανταγωνισμό, το οποίο σημαίνει 10% της τιμής του αργού. Μπορούμε; Τα καταφέρνουμε;
Και να αναφέρω κι ένα νούμερο εκτός κειμένου: για κάθε 100.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπει ένα ευρωπαϊκό διυλιστήριο, τα αντίστοιχα διυλιστήρια της Μέσης Ανατολής εκπέμπουν 130.000 τόνους. Δηλ., 30% παραπάνω εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Για τον λόγο αυτό υπάρχει μια μεγάλη, διογκούμενη κινητικότητα από τις ευρωπαϊκές εταιρείες διύλισης. Για πρώτη φορά πέρσι, στο Συνέδριο του Fuels Europe στις Βρυξέλλες εκφράστηκε ξεκάθαρα ότι δεν ξέρουμε το κατά πόσο η μετακίνηση διυλιστικής ικανότητας εκτός Ευρώπης είναι τελικά προς όφελος του περιβάλλοντος.
Υπάρχει διαρκής πίεση! Πίεση να δημιουργηθούν αποθηκευτικοί χώροι. Ήδη έχουν δημιουργηθεί αποθηκευτικοί χώροι 600 εκατομμυρίων Ευρώ από τη VITOL στη Σλοβενία και στην Κύπρο, ήδη πολλά διυλιστήρια λειτουργούν καθαρά σαν αποθηκευτικοί χώροι. Φαίνεται πως ο δρόμος της μη διατήρησης του υψηλού επιπέδου ανάπτυξης στην Κίνα και στην Ινδία, θα οδηγήσει προϊόντα της Μέσης Ανατολής στην Ευρώπη. Υπάρχει λοιπόν, μια πίεση που διαρκώς αυξάνεται!
Η ελληνική αγορά, είναι ένας δεύτερος παράγοντας πίεσης: Το διάγραμμα αυτό είναι «μια εικόνα, χίλιες λέξεις». Βλέπετε την κατακόρυφη πτώση τα τέσσερα χρόνια της κρίσης και ευτυχώς μετά μια σταθεροποίηση. Η οποία θα ήταν πολύ πιο έντονη και με ανοδικές τάσεις, εάν την περσινή χρονιά αυξάνονταν και οι πωλήσεις του πετρελαίου θέρμανσης, κάτι που δεν συνέβη λόγω των καιρικών συνθηκών του χειμώνα.
Ήδη, το 1ο Τρίμηνο δείχνει ελαφρά αυξητικές τάσεις και πιστεύουμε ότι μετά τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας, τα αποτελέσματα θα είναι πολύ πιο ενθαρρυντικά.
Αποτελέσματα: Σας περιέγραψα το περιβάλλον, σας περιέγραψα που περίπου κινηθήκαμε.
Έχουμε τη χαρά να πούμε ότι, μέσα από όλες τις δυσκολίες που υπήρξαν με δυο διυλιστήρια σταματημένα, με ένα τραγικό δυστύχημα, με τα capital controls, την πολιτική αστάθεια, είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε ιστορικά υψηλό EBITDA. Όχι προερχόμενο μόνο από τα περιθώρια για τη Διύλιση, αλλά προερχόμενο από όλες τις επιχειρηματικές μας δραστηριότητες: τα πετροχημικά, την εμπορία, τη διύλιση, όλες τις δραστηριότητες.
Αυτό δεν το λέμε καυχώμενοι ότι κάτι πετύχαμε. Αντιθέτως, το βλέπουμε ως ένα στόχο που πρέπει να ξεπεράσουμε, σαν ένα πήχη που πρέπει να υπερπηδήσουμε. Σαν μια πρόκληση να αποδείξουμε πως όλος αυτός ο εξοπλισμός που είδατε ερχόμενοι σήμερα εδώ στις εγκαταστάσεις Ασπροπύργου, αυτοί οι άνθρωποι που λειτουργούν τον εξοπλισμό, έχουν τις γνώσεις, την ικανότητα, την τεχνολογία να αποδώσουν παραπάνω αποτελέσματα. Δείχνοντας και στους μετόχους ότι πρέπει να είναι περήφανοι που επένδυσαν σ’ αυτή την εταιρεία, αλλά και στη χώρα μας ότι τα Ελληνικά Πετρέλαια μπορούν να αποτελέσουν τη ναυαρχίδα της ενεργειακής ανασυγκρότησης.
Αλλά ας δούμε κάποιες λεπτομέρειες με την επόμενη διαφάνεια, που πιστεύω ότι αποτελεί την «πεμπτουσία» για όλα αυτά στα οποία θα ήθελα να αναφερθώ.
Στο πρώτο κομμάτι αριστερά, βλέπετε τα αποτελέσματα του περασμένου χρόνου. Βλέπετε ότι ξεκινήσαμε από 200 κάτι εκατομμύρια για να φτάσουμε στα 758 EBITDA. Το πρώτο κομμάτι, τα 200 πρώτα εκατομμύρια είναι από τα περιθώρια διύλισης. Προϋπόθεση βέβαια για να τα εισπράξει κανείς, είναι να δουλεύει. Τα περιθώρια αυτά καθαυτά δεν αποτελούν είσπραξη, αν δεν αξιοποιήσεις τον εξοπλισμό, αν δεν έχεις υψηλή μηχανολογική διαθεσιμότητα. Αν την κατάλληλη στιγμή δεν έχεις το αργό για να διυλίσεις, τα περιθώρια τα χάνεις. Δεν αποτελούν κατ' αρχήν έσοδο της εταιρείας τα περιθώρια διύλισης. 200 εκατομμύρια πράγματι προήλθαν από τα θετικά περιθώρια διλισης, 145 εκατομμύρια από την ισοτιμία ευρώ – δολαρίου που ελπίζουμε να συνεχιστεί η ίδια και 20 εκατομμύρια αρνητικό από την ελληνική κρίση.
Δεν θα ήθελα να επεκταθώ στο τι συνέβη εκείνη την εβδομάδα των capital controls. Καταφέραμε να περιορίσουμε τις ζημιές σε 20 εκατομμύρια που ήταν σταλίες, ήταν καθυστερήσεις, ήταν ακυρώσεις φορτίων που δεν θα μπορούσαμε να πληρώσουμε. Έπρεπε μέσα σε ένα βράδυ να βρεθεί ρευστό, γιατί σταμάτησαν όλες οι πιστωτικές γραμμές από όλους τους προμηθευτές. Έπρεπε να προμηθεύσουμε με καύσιμα όλη την επικράτεια, είτε ήταν υδροφόρα στο Αιγαίο, είτε ελικόπτερα του ΕΚΑΒ, είτε θεριζοαλωνιστικές μηχανές στη Μακεδονία, χωρίς να αυξήσουμε τα πιστωτικά μας όρια. Πιστεύουμε ότι η ελληνική κοινωνία, η ελληνική οικονομία, δεν έλαβαν από μας το παραμικρό αρνητικό δείγμα.
Πάμε όμως στο δεύτερο κομμάτι, εκεί που ακριβώς φαίνεται η αντοχή, η τεχνογνωσία η δύναμη της εταιρείας, αυτό που λέμε υπεραπόδοση “over performance”. Είναι το στοιχείο που διαφοροποιεί την εταιρία μας από τον ανταγωνισμό της, στην περιοχή που δραστηριοποιούμαστε. Περίπου 80 εκατ. € μείον λόγω του εκτεταμένου προγράμματος συντήρησης, τόσο στον Ασπρόπυργο λόγω του δυστυχήματος που παρατάθηκε πολύ, αλλά και της Ελευσίνας, καθώς θα θυμάστε ότι πέρσι τον Ιούνιο και τα δυο μας Διυλιστήρια ήταν σταματημένα.
Δίπλα όμως υπάρχει ένα μαγικό νούμερο. Ένα νούμερο, το οποίο λέει ότι καταφέραμε μέσα στο χρόνο αυτό, όχι μόνο να αυξήσουμε την ενεργειακή μας απόδοση, να μειώσουμε τις διαρροές μας, να βαρύνουμε την γκάμα του αργού που εκμεταλλευόμαστε, κάτι που μας έδωσε 30 εκατομμύρια πέρυσι -και θα μείνετε έκπληκτοι τι θα βγάλουμε φέτος. Όχι μόνο δηλαδή να λειτουργήσουμε, αλλά να «στύψουμε» πραγματικά τα μυαλά μας και όλο τον εξοπλισμό, όλους τους ανθρώπους μας, να ψάξουν νέες ευκαιρίες, νέες λειτουργικές συνθήκες, νέα blends προϊόντων, εξ ου και όλη αυτή η «μάχη» με τα συνεχή ταξίδια για τα οποία διαβάσατε. Ταξίδια και συναντήσεις, για να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες, να έχουμε βαθμούς ελευθερίας, να έχουμε εργαλεία στα χέρια μας για να βελτιστοποιήσουμε την αγορά τόσο των πρώτων υλών μας, όσο και να ανοίξουμε νέες αγορές για τα προϊόντα μας.
Η καρδιά μας είναι η Διύλιση. Είναι ένα χταπόδι, που εάν δε δουλέψει η καρδιά του, τότε τα πλοκάμια δε θα μπορέσουν να κάνουν τίποτα. Η διύλιση παράγει το 75% των εσόδων. Είμαστε υπερήφανοι για τη διύλισή μας, είμαστε υπερήφανοι που και τα δυο διυλιστήρια δουλεύουν πάνω από το 100% της τιμής σχεδιασμού. Έχουμε πολλά να κάνουμε εκεί, πολλές βελτιώσεις, αλλά τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Η διύλιση προσέφερε μία αύξηση 122%.
Κι όταν λέμε "διύλιση", δεν είναι μόνο η λειτουργία, είναι ο σχεδιασμός, είναι η συντήρηση, είναι η προμήθεια, είναι η αποθήκευση, είναι η διακίνηση. Είναι όλο το πλέγμα της λειτουργίας των περίπου 2.000 ανθρώπων που στα τρία (3) διυλιστήρια μας, καλούνται κάθε μέρα να δώσουν ζωή στα μηχανήματα, να τροφοδοτήσουν τα πλοία, να φορτώσουν τα 80 χιλιάδες βυτιοφόρα το χρόνο και τα 4,5 χιλιάδες πλοία που διακινούμε περίπου μέσα στη χρονιά.
Θα σταθώ λίγο στο δεύτερο κομμάτι, που αφορά στην εκμετάλλευση ευκαιριών για αριστοποίηση εφοδιασμού. Θα σας πω τέσσερα περιστατικά τα οποία έγιναν μέσα στην περασμένη χρονιά και τα οποία νομίζω ότι θα στιγματίσουν την πορεία της εφοδιαστικής μας αλυσίδας τα επόμενα χρόνια.
Πρώτον, η συμφωνία με το Ιράν. Ήταν αποτέλεσμα αφενός της γενικότερης πολιτικής κατάστασης της χώρας, γιατί υπήρχε κάποιος να μας ακούσει. Δεύτερον, των αποτελεσμάτων της εταιρείας, καθώς μπορούσαμε να χτυπήσουμε το χέρι στο τραπέζι γιατί πίσω μας είχαμε μία παραγωγική μηχανή που δούλευε άριστα. Των ανθρώπων μας. Και θα ήθελα δημόσια να τους ευχαριστήσω. Έγινε η διαπραγμάτευση και πετύχαμε έτσι όχι μόνο μία σταδιακή αποπληρωμή του χρέους που κουβαλάμε από το παρελθόν, καθώς λόγω των κυρώσεων δεν μπορούσαμε να αποπληρώσουμε, αλλά και όρους προμήθειας αργού πετρελαίου σύμφωνα ακριβώς με τις δικές μας απαιτήσεις.
Ήμασταν η πρώτη εταιρεία στην Ευρώπη η οποία σύναψε συμφωνία με το Ιράν και η πρώτη εταιρεία, όπως θυμάστε, που μαζί με την ΤΟΤΑL -με συνφόρτωση- παρέλαβε Ιρανικό πετρέλαιο. Έκτοτε η προμήθεια συνεχίζεται κανονικά.
Δεύτερη συμφωνία, η εγγραφή μας στα μητρώα της Ιρακινής κρατικής εταιρείας πετρελαίου. Μπορούμε πλέον όχι μέσω μεσαζόντων, να αγοράζουμε από τη SOMO την κρατική εταιρεία πετρελαίου, έχοντας επιλογές.
Τρίτον, η αντιπροσωπεία μας γράφτηκε στην κρατική εταιρεία πετρελαίου της Αιγύπτου. Λόγω όμως των δυσκολιών στη χώρα, είναι μία διαδικασία που πιστεύουμε ότι θα καθυστερήσει μεν, αλλά θα ολοκληρωθεί.
Και τέλος, την περασμένη εβδομάδα η συμφωνία με τη Rosneft. Μια συμφωνία η οποία δίνει επίσης περιθώρια επιλογής, μας δίνει εναλλακτικά σενάρια και η οποία αν την εκμεταλλευτούμε σωστά θα μπορέσει να μας αποδώσει καρπούς, όχι μόνο σε επίπεδο αργού προϊόντος, όχι μόνο σε επίπεδο πρώτων υλών - σε SRAR και VGO που χρειαζόμαστε, αλλά και σε προϊόντα μέσα από συνφορτώσεις, μέσα από προγραμματισμό διακινήσεων στη περιοχή της Μεσογείου (Logistics).
Εκείνο, πάντως, το οποίο θα ήθελα να κρατήσετε, είναι η προσπάθεια «εξωτερίκευσης» της εταιρείας, η οποία στέφεται με απόλυτη επιτυχία. Έχουμε πολλές εναλλακτικές, βαθμούς ελευθερίας. Πιστέψτε με, το όνομα της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΑΕ δεν έχει σήμερα καμία σχέση με αυτό που ίσχυε μερικούς μήνες πριν.
Πετροχημικά: Τα νούμερα δεν προήλθαν από αύξηση της τιμής των πετροχημικών, προήλθαν από την πετυχημένη αναβάθμιση της μονάδας FCC του Ασπροπύργου, που πλέον δίνει πολύ μεγαλύτερες ποσότητες χαμηλότερης περιεκτικότητας σε προπυλένιο το οποίο μας δίνει οικονομικά πλεονεκτήματα. Φτάσαμε έτσι σε ένα +14% από μία δραστηριότητα καθετοποιημένη, την οποία μέσα στον επόμενο καιρό ελπίζουμε να μπορέσουμε και να βελτιστοποιήσουμε ακόμη περισσότερο.
Η Εμπορία είναι ένα από τα πλοκάμια που είναι αναγκαία, για να μπορέσει κανείς να διοχετεύσει τα προϊόντα του στην αγορά. Στρατηγικός μας στόχος, τόσο στη ντόπια όσο και στη διεθνή εμπορία, είναι να έχουμε τις δικές μας θυγατρικές, τις εταιρίες στις οποίες μπορούμε οι ίδιοι να ελέγξουμε ποιότητα, ποσότητα, ικανοποίηση καταναλωτή, να δώσουμε το τελείως διαφορετικό προφίλ του brand name που λέγεται ΕΚΟ και Ελληνικά Καύσιμα. Να πείσουμε τον καταναλωτή ότι εκεί θα πάρει τη σωστή ποιότητα, την ακριβή ποσότητα, στην κατάλληλη τιμή, έχοντας την καλύτερη δυνατή υπηρεσία. Και παράλληλα, χωρίς να δημιουργούμε αναστάτωση στην αγορά. Έτσι λοιπόν, το συν 25% που βλέπετε, είναι ένας στόχος που ζητάμε από τους ανθρώπους στην Εμπορία να επαυξηθεί. Ήδη τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά. Υπάρχει μια ανακατανομή στην εμπορία όπως ξέρετε, εταιρείες φεύγουν από την αγορά, η κρίση δυστυχώς έχει επιβάλλει κάποιους δικούς της νόμους και κανόνες, η τοποθέτησή μας λοιπόν στη νέα κατάσταση είναι διαρκής, επίμονη και σίγουρα αναπτυξιακή.
Οι Διεθνείς δραστηριότητες, είναι άλλος ένας στρατηγικός τομέας. Θα ενισχύσουμε τη θέση μας στις θυγατρικές μας εταιρείες και θέλω να δημοσιοποιήσω το μήνυμα το οποίο περάσαμε σε όλους τους managers του εξωτερικού, στους πάντες. Δεν θα αφήσουμε καμία ευκαιρία να πέσει στο πάτωμα. Καμία απολύτως. Αν δεν το κάνουμε εμείς, θα το κάνει κάποιος άλλος. Ούτε θα περιορίσουμε τη δραστηριότητά μας μόνο στα πετρελαϊκά προϊόντα. Όλοι θα έχουν τα μάτια τους ανοιχτά για να δουν οποιαδήποτε ευκαιρία ενεργειακού προϊόντος, είτε είναι ηλεκτρισμός, είτε είναι φυσικό αέριο, είτε είναι LNG, είτε οτιδήποτε άλλο. Μέσα από ένα δημοκρατικό εσωτερικό διάλογο θα αποδείξουν όλοι -στελέχη και εργαζόμενοι- την ικανότητα να προσαρμοστούν, να αλλάξουν την εταιρεία, να αδράξουν νέες ευκαιρίες, για να δημιουργήσουμε όλοι μαζί τα Ελληνικά Πετρέλαια του αύριο.
Περιττό να σας πω ότι, διερευνούμε και χώρες όπου δεν δραστηριοποιούμαστε σήμερα. Τις περιπτώσεις αυτές εξετάζει μια ομάδα στρατηγικού σχεδιασμού και ελπίζουμε πολύ σύντομα να μπορέσουμε να επεκταθούμε και σε νέες περιοχές.
Έρευνα και παραγωγή: Θυμάμαι πέρσι τέτοια εποχή, όταν με άγχος ανακοινώναμε τη συμμετοχή μας σε κάποιους διαγωνισμούς και υπήρχαν και ερωτήσεις από τους μετόχους. Σήμερα, είμαστε στην ευχάριστη θέση να έχουμε ολοκληρώσει τις γεωφυσικές και γεωλογικές μελέτες στον Πατραϊκό, να έχουμε ήδη τα πρώτα αποτελέσματα των τρισδιάστατων μοντέλων. Στο Διεθνές Φόρουμ που φιλοξενήσαμε πρόσφατα, ο Γενικός Διευθυντής Έρευνας και Εκμετάλλευσης Υδρογονανθράκων ανακοίνωσε μερικά πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα για την περιοχή του Πατραϊκού κόλπου. Οι έρευνες έγιναν με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον και υπήρξαν δύο-τρεις διακοπές των ερευνών γιατί πλησίαζαν θηλαστικά, αποδεικνύοντας -όχι μόνο φραστικά- ότι το περιβάλλον είναι μέρος της ζωής μας.
Επιπλέον, θα ήθελα να πω ότι τιμηθήκαμε με το διαγωνισμό στην Άρτα-Πρέβεζα, ενώ θα πρέπει να σας ανακοινώσω και επίσημα ότι όλοι οι μεγάλοι παίκτες πλέον, εδώ και δυο εβδομάδες περίπου, χτυπάνε την πόρτα μας και ζητούν συνεργασίες στη δεύτερη και τρίτη φάση του διαγωνισμού. Αυτό είναι αποτέλεσμα της σοβαρότητάς μας, της εμμονής μας και φυσικά του κύρους της εταιρείας. Κύριε Υπουργέ, περιμένουμε και τους υπόλοιπους διαγωνισμούς.
Συμμετοχές: Εδώ δεν είμαστε οι μόνοι παίκτες, δεν παίρνουμε αποφάσεις μόνοι μας. Η ΔΕΠΑ, μία εταιρεία στην οποία έχουμε εκτεταμένη συμμετοχή, συνεισέφερε στον όμιλο 23 εκατομμύρια, ποσό μειωμένο σε σχέση με πέρυσι. Και όπως βλέπετε, ακριβώς από κάτω όχι τυχαία είναι η ELPEDISON, η οποία παίρνει φυσικό αέριο από τη ΔΕΠΑ, παράγει ηλεκτρική ενέργεια, αν και με όχι πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα, ακόμη. Υπήρξαν πολλές καθυστερήσεις. Ευτυχώς τα ΑΔΙ ψηφίστηκαν πρόσφατα, οπότε θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε τις χρηματοροές στην ELPEDISON, εξαιτίας ακριβώς και της χαμηλής τιμής φυσικού αερίου που επίσης λόγω της απαλοιφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης θα μας δώσει φέτος κάποια παραπάνω πλεονεκτήματα.
Το μήνυμα που περάσαμε στο Διοικητικό Συμβούλιο της ELPEDISON είναι: δυναμικά στην αγορά της λιανικής, εκμετάλλευση ευκαιριών, ούτως ώστε στο ενεργειακό μείγμα που οραματιζόμαστε να έχουμε ως ένα πολύ σημαντικό κομμάτι και την ELPEDISON.
Μέρισμα δε θα δώσουμε φέτος. Όπως ανέφερε πολύ χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος, στόχος της Διοίκησης είναι η σταθεροποίηση των οικονομικών της εταιρείας. Πληρώσαμε ήδη 400 εκατομμύρια δολάρια, κάτι που η αγορά δέχτηκε με μεγάλη ικανοποίηση.
Τα μηνύματα που παίρνουμε, ως προς τους όρους δανεισμού / το πιθανό νέο ομολογιακό που σκεφτόμαστε / την αύξηση των πιστωτικών ορίων, είναι ιδιαίτερα θετικά, μας δίνουν άλλο αέρα. Όμως, αυτό που προέχει φέτος είναι να δουλέψουμε, να αποταμιεύσουμε, να αποπληρώσουμε, να επαναμοχλεύσουμε, για να μπορέσουμε στο τέλος του χρόνου να έχουμε πολύ πιο δυνατή εταιρεία. Οι μέτοχοι πιστεύουμε θα εισπράξουν αυτό που τους αξίζει από την εταιρεία, μέσα από την αύξηση της τιμής της μετοχής.
Δε θέλω να επεκταθώ στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης. Σας είπα προηγουμένως ότι ήθελα πραγματικά δημόσια να ευχαριστήσω όλες τις ομάδες που εκείνες τις ημέρες καταφέρανε όχι μόνο να τροφοδοτήσουν την αγορά όπως έπρεπε, όχι μόνο να μην περάσουν την παραμικρή ανησυχία στην κοινωνία, αλλά παράλληλα να μειώσουν το χρηματοοικονομικό κόστος κατά 7% περίπου, έναντι του 2015.
Και δεν αναφέρθηκα αρχικά -όταν σας είπα για τα 4 δολάρια το βαρέλι που υπολειπόμεθα του ανταγωνισμού των διυλιστηρίων Μέσης Ανατολής- ούτε στο υψηλότατο χρηματοοικονομικό κόστος που ξεπερνά το 5%-6% ή και 8% πολλές φορές έναντι του ανταγωνισμού, που σε μερικές περιπτώσεις έχει και αρνητικά επιτόκια.
Τίποτα δεν μπορεί να γίνει, χωρίς το ανθρώπινο δυναμικό. Είμαστε μια επιχείρηση πολύ υψηλής τεχνολογίας, πολύ υψηλών απαιτήσεων, επομένως η καρδιά μας είναι οι μηχανές και οι άνθρωποι και οι διαδικασίες μας.
Κάναμε 109 προσλήψεις, εφέτος προκηρύξαμε ακόμη περισσότερες, θέλουμε να δράσουμε «προδραστικά», να μη φτάσουμε στο σημείο να υπάρχουν κενά που πρέπει να καλύψουμε. Να έχουμε ανά πάσα στιγμή εκπαιδευμένους ανθρώπους, σε κάθε βαθμίδα της ιεραρχίας.
Θέλουμε να αυξήσουμε πολύ περισσότερο τις ώρες εκπαίδευσης. Βλέπετε κάποιες ώρες, δεν είμαστε ικανοποιημένοι, θέλουμε να γίνουμε οι καλύτεροι των καλύτερων. Θέλουμε όποιος μπαίνει μέσα στα εργοστάσιά μας να είναι σίγουρος ότι θα φύγει ασφαλής. Και αυτό δεν είναι στοίχημα λόγω δεικτών. Είναι στοίχημα λόγω κοσμοθεωρίας, λόγω κοσμοαντίληψης. Θέλουμε τα διυλιστήριά μας να είναι χώρος δημοκρατικού διαλόγου, χώρος ελευθερίας, χώρος δημιουργίας, χώρος προβληματισμού, χώρος παραγωγής.
Έχουμε και φοιτητές που τώρα μας παρακολουθούν μέσα στην αίθουσα. Να πω, ότι έχουμε σημαντικά προγράμματα φοιτητών, αριστούχων φοιτητών, σχολές που χρηματοδοτούμε τα μεταπτυχιακά τους. Προσλαμβάνουμε τους καλύτερους απ’ αυτούς και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Ευχή μας είναι, κάποιοι από εσάς να στέκονται στις θέσεις τις δικές μας σε μερικά χρόνια. Στο χέρι σας είναι. Αρπάξτε την ευκαιρία και δε θα χάσετε.
Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη: Θέλω να πω ότι οι επιχειρήσεις που θα επιβιώσουν στο μέλλον πρέπει να είναι μέρος της κοινωνίας. Δεν ζούμε σε γυάλινα κλουβιά και δεν είναι στη δική μας αντίληψη να σκεφτόμαστε ότι «μπορεί να έχουμε 1,5 εκατομμύριο ανέργους, ανθρώπους που ψάχνουν στους σκουπιδοτενεκέδες, αλλά εμείς έχουμε ένα καλό αυτοκίνητο, ένα καλό μισθό που παίρνουμε στην ώρα μας και δε μας ενδιαφέρει τίποτα». Η εταιρεία οφείλει να σκύψει σε όλα τα κοινωνικά προβλήματα. Αυτό πρέπει να είναι καθημερινό της μέλημα, για να επιβιώσει και η ίδια.
Στο θέμα λοιπόν αυτό, πραγματικά πιστεύω ότι πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για την περασμένη χρονιά. Ξεδιπλώσαμε πάρα πολλές αρετές. Ξέρετε ότι φτιάξαμε ένα χωριό στη Χίο, που προσφέρει πιστεύουμε αξιοπρεπείς συνθήκες στους πρόσφυγες οι οποίοι ξεκίνησαν με μια βαλίτσα και δυο παιδιά αγκαλιά και αντί να κρύβονται στις σπηλιές και παραλίες, βρήκαν τροφή, γάλα για τα παιδιά τους, ένα γιατρό, ένα κρεβάτι να κοιμηθούν. Είναι, αν θέλετε, κι ένα χρέος προς τους προγόνους μας. Πολλοί έχουμε κάποιες καταβολές από κάποια μάνα, κάποιον πατέρα, που χάθηκε σε μια βάρκα και ρίζωσε στη χώρα αυτή. Πέρα από το ανθρωπιστικό καθήκον, το βλέπουμε και σαν χρέος και θα το επεκτείνουμε. Έχουμε και την Ελευσίνα, υποψήφια Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, οπότε πρέπει κι εκεί να δραστηριοποιηθούμε.
Θα ήθελα κλείνοντας, να σας πω δυο λόγια για το όραμά μας. Υπάρχουν τέσσερις άξονες, τους οποίους προσπαθούμε να εμφυτεύσουμε, ακόμη περισσότερο, στην εταιρεία. Πιστεύουμε ότι σταδιακά θα μπορέσουμε να τους κάνουμε πράξη.
Στην καινοτομία: Υπάρχει μια παγκόσμια γνώση, υπάρχουν κάποια «μαγικά» μηχανήματα που λέγονται ηλεκτρονικοί υπολογιστές, υπάρχουν κάποια νέα εργαλεία που λέγονται ΝΕΦΗ (Cloud). Ένα μόνο δεν υπάρχει: Η δικαιολογία ότι “δεν ξέρω”. Δε δικαιούται κανείς μας να πει "δεν ξέρω". Τα προσφέρουμε λοιπόν όλα τα εργαλεία σε όλους, να μάθουν τα πάντα, να εκμεταλλευτούν την παγκόσμια γνώση, την παγκόσμια επιστήμη, για να μπορέσουμε να τα εφαρμόσουμε στην πράξη, για να κάνουμε ακόμα πιο παραγωγική και πιο ευχάριστη τη μέρα μας και πιο δημιουργική. Επιχειρήσεις που δεν θα εκμεταλλευθούν την παγκόσμια γνώση και καινοτομία, θα σβήσουν.
Εξωστρέφεια: Η εταιρεία προχώρησε περίπου σε 60% εξαγωγές. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να προσαρμοστεί στις ανάγκες της εκάστοτε αγοράς. Είναι τελείως διαφορετική η αγορά της Κύπρου, όπου τα πρατήρια κλείνουν στις 18.00’ και ύστερα δουλεύουν αυτόματοι πωλητές, από την αγορά της Ελλάδας, από την αγορά της Σερβίας, από την αγορά της Βουλγαρίας. Η ικανότητά μας να προσαρμοστούμε στις τοπικές αγορές, θα καθορίσει και την επιτυχή μας δράση στις χώρες αυτές.
Και να πω και κάτι άλλο το οποίο το έχουμε πει σε όλους τους managers που βρίσκονται δίπλα μας. Σε καμία χώρα δε πάμε σαν κατακτητές, αλλά στη βάση ότι «νικητές θα βγούμε και οι δυο». Τα Βαλκάνια δεν μπορούν να παράγουν παραπάνω πολιτική από ότι μπορούν να αφομοιώσουν, αλλά εμείς πρέπει να αποδείξουμε ότι είναι ένας ζωτικός χώρος συνύπαρξης, ένας χώρος φιλίας, ειρήνης και συνεργασίας. Είναι ένας ζωτικός χώρος στον οποίο πρέπει να δείξουμε δείγματα κοσμοπολίτικης νοοτροπίας.
Ανταγωνιστικότητα: Καλά όλα αυτά, αλλά αν δε βγάλουμε 4 δολάρια το βαρέλι παραπάνω, αν δε μειώσουμε το κόστος, θα μείνουμε στα παχιά λόγια. Θα στύψουμε λοιπόν τον εξοπλισμό, το μυαλό μας, τις διαδικασίες μας, τα πάντα, για να μπορέσουμε να δραστηριοποιηθούμε στην αγορά. Ίσως είμαστε από τις ελάχιστες ελληνικές επιχειρήσεις όπου τον ανταγωνισμό μας τον καθορίζουν άλλοι. Χωρίς αυτό, δε θα μπορέσουμε να επιβιώσουμε.
Και τέλος, όπως είπα, κοινωνική ευαισθησία. Όπου κι αν πάμε, ανεξάρτητα από το ποια αφετηρία έχει ο καθένας, καταλαβαίνει ότι στην περίπτωσή μας ο πολίτης πρέπει να ξέρει ότι για κάθε λίτρο βενζίνης που βάζει ότι κάποια σεντς θα γυρίσουν σε αυτόν, με διάφορες μορφές. Μία ανακατανομή του προϊόντος το οποίο πουλάμε.
Σε προτεραιότητα στην εταιρεία έχουμε βάλει κάτι που δεν είναι δράση ενός χρόνου. Την ολιστική ασφάλεια. Τι εννοούμε "ολιστική ασφάλεια"; Εννοούμε ότι θα πρέπει να σκέφτεσαι ασφαλώς, σε κάθε σου δραστηριότητα. Στο σχεδιασμό, το πώς ανεβαίνεις τη σκάλα, το πώς εκτελείς εργασίες, το πώς συντηρείς, το πώς οδηγείς για να πας στο σπίτι σου.
Μου ανέφερε ένα παράδειγμα σε ένα ταξίδι κάποιος, λέγοντας ότι "τα στελέχη μεγάλων εταιρειών απαγορεύεται να μιλάνε στο κινητό όταν πάνε στα σπίτια τους". Όχι γιατί είναι αυτό καθαυτό επικίνδυνο, αλλά γιατί πρέπει να σκέφτονται διαρκώς το θέμα της ασφάλειας. Η ολιστική ασφάλεια λοιπόν πιάνει τα πάντα, το μήνυμα αυτό πρέπει να το περάσουμε σε όλες μας τις δραστηριότητες.
Δεν είναι τα γραφεία στη Χειμάρρας λιγότερο ή περισσότερο ασφαλή από τα διυλιστήριά μας. Δεν πρέπει να είναι. Πρέπει το θέμα της ασφάλειας να αγκαλιάζει τα πάντα. Το σχεδιασμό που κάνει η Asprofos, το Τμήμα Συντήρησης, το Τμήμα Μελετών, το Τμήμα Παραγωγής, τους ανθρώπους που μπαίνουν-βγαίνουν μέσα στο διυλιστήριο και στους χώρους δουλειάς. Τα πάντα. Αλλά επειδή δεν είμαστε ακόμα τόσο καλοί, ζητήσαμε και για τον επόμενο χρόνο τουλάχιστον τη συνδρομή κάποιων τεχνικών της EXXONMOBIL, που κι αυτή έμαθε από δυστυχή γεγονότα και βελτίωσε πάρα πολύ τους δείκτες ασφάλειας. Είναι μαζί μας για να μας υποδείξουν, να μας διορθώσουν, να μας μαλώσουν, ώστε να μπορέσουμε να γίνουμε οι καλύτεροι των καλυτέρων. Να περάσουμε στο πρώτο τεταρτημόριο όπου συγκαταλέγονται τα πιο ασφαλή Διυλιστήρια διεθνώς και να μείνουμε εκεί για πάντα.
Αξιοποίηση υφιστάμενων επενδύσεων. Ναι, πρέπει να «στύψουμε» τον εξοπλισμό. Τα επόμενα χρόνια δεν έχουμε μεγάλες επενδύσεις, έχουμε μικρές επενδύσεις αναγκαίες για να βελτιστοποιήσουμε τη λειτουργία μας. Να εκμεταλλευτούμε όλα αυτά τα οποία έχουμε εγκαταστήσει και για τα οποία είμαστε υπερήφανοι.
Αναμόχλευση Ομίλου, μείωση κόστους, τα οικονομικά μας τα ξέρετε. Μεγιστοποίηση αξίας επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Το είπα προηγουμένως, δε θα αφήσουμε την παραμικρή ευκαιρία να πέσει στο πάτωμα. Αν δεν το κάνουμε εμείς, θα το κάνουν άλλοι και τέτοιο δικαίωμα δεν έχουμε.
Κι όλα αυτά, μπορούν να γίνουν μόνο από το συνδυασμό ανθρώπων και εξοπλισμού. Αναβάθμιση λοιπόν του κόσμου, προσέλευση των καλυτέρων, δημιουργία ενός καλού εργασιακού κλίματος, δημοκρατικός διάλογος, ο καθένας να εκφράζει τις σκέψεις του τις ιδέες του.
Η μετατροπή του Ομίλου, από Όμιλο Διύλισης σε Ενεργειακό Όμιλο, δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο αν τα στελέχη και οι εργαζόμενοι αναλάβουν κάθε πρωτοβουλία, υλοποιήσουν κάθε σκέψη και όσα προκύψουν μέσα από έναν δημιουργικό διάλογο μετουσιωθούν σε ένα στρατηγικό πλάνο.
Πληρώσαμε 400 εκατομμύρια, η επόμενη χρονιά είναι δύσκολη αλλά είμαστε αισιόδοξοι. Όλα τα μηνύματα είναι ότι πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Υπάρχει μία τελείως διαφορετική κατάσταση στη χώρα εδώ και μια εβδομάδα, ευχόμαστε να συνεχιστεί, τα μηνύματα είναι θετικά. Το 2017 θα είναι μία χρονιά για την οποία πιστεύουμε ότι ήδη έχουμε λάβει τα μέτρα, ώστε να μην υπάρξει κανένα πρόβλημα χρηματοροών στην εταιρεία.
Είμαστε αισιόδοξοι ότι εάν τα διυλιστήριά μας συνεχίσουν να δουλεύουν με τους ρυθμούς που δουλεύουν, αν και εφόσον τα περιθώρια διατηρηθούν στο επίπεδο των 4,5 δολαρίων που έχουμε κάνει τους σχεδιασμούς μας, αν κι εφόσον οι εμπορικές μας δραστηριότητες εξακολουθήσουν να είναι εξίσου αποτελεσματικές και καλύτερες από ότι είναι, τέτοια μέρα του χρόνου θα είμαστε σε μια τελείως διαφορετική κατάσταση.
Για την επόμενη διαφάνεια δεν θέλω να επεκταθώ, τα ξέρετε τα περισσότερα. Από τα υψηλά του 5,9 περίπου δολάρια το βαρέλι περιθώριο της περσινής χρονιάς, είμαστε γύρω στο 4,5. Προς μεγάλη μας ικανοποίηση, τ’ αποτελέσματα του Α’ Τριμήνου του ’16 έχουν ήδη καταφέρει -λόγω υπεραπόδοσης- να δώσουν παραπάνω περιθώρια και να πλησιάσουν στην περιοχή του 5 και κάτι. Είμαστε περήφανοι γι’ αυτό και μακάρι να το συνεχίσουμε. Επομένως τα μαντάτα είναι καλά.
Η αγορά εάν συνεχίσει έτσι, δε θα δημιουργήσει προβλήματα στις χρηματοροές μας. Η διεθνής κατάσταση φαίνεται σταθεροποιημένη, υπάρχει αύξηση της ζήτησης των καυσίμων. Η τιμή του αργού δε φαίνεται να ξεπερνά τα 45 με 50 δολάρια το βαρέλι και οι συμβάσεις που υπογράφουμε πλέον με όλους τους μεγάλους προμηθευτές, είναι ενθαρρυντικές. Δείχνουν ότι το επόμενο διάστημα θα έχουμε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την προμήθεια κυρίως πρώτων υλών.
Στόχοι, λοιπόν, και κλείνω: Πρώτον και αδιαπραγμάτευτο, η έμφαση στην ασφάλεια. Δεύτερο θέμα, η λειτουργία όλων των εγκαταστάσεών μας. Τρίτο, ενίσχυση της εμπορίας, ενίσχυση της καθετοποίησης των προϊόντων μας. θέλουμε να πουλάμε το μεγάλο όγκο των προϊόντων μας στις δικές μας θυγατρικές εταιρείες. Έτσι μπορούμε να ελέγχουμε όλη την αλυσίδα και ποιοτικά και ποσοτικά, να έχουμε έλεγχο της αγοράς.
Εξορύξεις: Οι επόμενες δυο τρεις χρονιές θα είναι πολύ ενδιαφέρουσες, μπορεί ν’ αλλάξουν την εικόνα της εταιρείας. Τα πρώτα μηνύματα επαναλαμβάνω, είναι άκρως ενθαρρυντικά. Περιμένουμε μετά το καλοκαίρι πιο ακριβή στοιχεία και φυσικά ν’ ανακοινώσουμε και διεθνείς συνεργασίες όπως προείπα.
Η αναχρηματοδότηση των ομολόγων είναι σε πολύ καλό δρόμο.
Και τελευταίο, περιμένουμε τις εξελίξεις στο θέμα της διαδικασίας της πώλησης του ΔΕΣΦΑ που θ’ αλλάξει μεν τις χρηματοροές μας, αλλά θα μας βάλει σε μια διαφορετική θέση όσον αφορά στο δίκτυο διανομής του Φυσικού Αερίου.
Δε θα πω τίποτε παραπάνω, απλά ότι η υπεραπόδοση των διυλιστηρίων, η εστίαση στον πελάτη, οι νέες ευκαιρίες που πρέπει να πάρουμε, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, είναι το οξυγόνο βάσει του οποίου αυτή η εταιρεία οφείλει να κινηθεί στον αργό αυτό βασανιστικό δρόμο, της μετατροπής της από εταιρεία Διύλισης σε Ενεργειακό Όμιλο.
Σε μια εταιρεία η οποία θα μπορέσει το 2025 να παρέχει στον καταναλωτή όλα εκείνα τα ενεργειακά προϊόντα που θ’ απαιτεί για την κίνησή του, τη θέρμανσή του, τη λειτουργία του μέσα στην καθημερινότητα. Προϊόντα για τα οποία εμείς θέλουμε να παίξουμε πρωταγωνιστικό ρόλο, να συνδιαμορφώσουμε τις ανάγκες του καταναλωτή και πάνω απ’ όλα, να δώσουμε το μικρό μας οβολό σ’ αυτό που λέμε παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας μας για ένα καλύτερο αύριο για όλους.
Σας ευχαριστώ πολύ.»